De zomer brengt vaak gezellige avonden buiten met zich mee, maar ook de vervelende aanwezigheid van muggen. Gelukkig zijn er verschillende anti-muggenmiddelen beschikbaar om je te beschermen tegen deze hinderlijke insecten. Maar hoe milieuvriendelijk zijn deze middelen eigenlijk? In deze blog bespreken we de vier meest gebruikte anti-muggenmethoden: DEET-spray, de muggenstekker, klamboe en kaarsen met citronella. We gaan in op de voor- en nadelen van elk middel, en kijken naar de impact op het milieu.
1. DEET-spray
DEET is een afkorting van diethyltoluamide, een stof die insecten en teken afweert. Er zijn verschillende theorieën over de werking van DEET, maar naar waarschijnlijkheid vinden bijvoorbeeld muggen deze stof onaantrekkelijk ruiken¹. Het doodt het insect of de teek dus niet.
Voordelen:
DEET is een van de meest effectieve stoffen om muggen op afstand te houden. Het werkt snel en biedt urenlange bescherming, waardoor het ideaal is voor gebruik tijdens wandelingen, kamperen, of andere buitenactiviteiten.
Nadelen:
Hoewel DEET effectief is, is het niet zonder risico's. DEET kan bij sommige mensen huidirritatie veroorzaken en zwangere vrouwen en kleine kinderen moeten opletten met gebruik van de muggenspray. Bovendien is DEET schadelijk voor plastic en andere synthetische materialen, wat kan leiden tot beschadiging van kleding en uitrusting.
Milieu-impact:
DEET is biologisch moeilijk afbreekbaar en kan in het milieu terechtkomen via afvalwater. Hoge concentraties kunnen mogelijk schadelijk zijn voor waterorganismen. In 2011 hebben onderzoekers gevonden dat de concentraties DEET in het water zo laag zijn, dat het geen negatief effect heeft op watervlooien en algen². Meer onderzoek is echter nodig om effecten op waterorganismen te onderzoeken.
2. Muggenstekker
Een muggenstekker werkt door een insectenwerend middel, vaak een vloeistof of tablet, langzaam te verdampen in de lucht. Veel muggenstekkers gebruiken chemicaliën zoals prallethrin of metofluthrin. Deze stoffen werken in op het zenuwstelsel van het insect. Bij hoge concentraties wordt het insect verlamd en uiteindelijk gedood. De muggenstekker is niet schadelijk voor mensen bij normaal gebruik.Voordelen:
De muggenstekker is een veelgebruikte oplossing tegen muggen. Het grote voordeel is het gemak: je steekt de stekker in het stopcontact en hoeft verder niets te doen. Ook werkt het langdurig, wat vooral 's nachts handig is.Nadelen:
Het grootste nadeel van de muggenstekker is het gebruik van chemische stoffen, zoals prallethrin, die niet alleen schadelijk zijn voor muggen, maar ook voor andere insecten en zelfs voor mensen bij langdurige blootstelling. Prallethrin is giftig voor waterorganismen zoals vissen³, wat betekent dat deze stof schadelijk kan zijn als hij in het milieu terechtkomt.Milieu-impact:
Door het gebruik van synthetische insecticiden draagt de muggenstekker bij aan chemische vervuiling. Hoewel de hoeveelheid per stekker klein is, kan het grootschalige gebruik van dit soort producten leiden tot negatieve effecten op het ecosysteem.3. Klamboe
Een klamboe, ook wel bekend als een muggennet of muskietennet, is een fijnmazig net dat bedoeld is om muggen en andere insecten buiten te houden. Moderne klamboes zijn meestal gemaakt van lichtgewicht materialen zoals polyester.
Voordelen:
Een klamboe is een van de meest milieuvriendelijke manieren om jezelf te beschermen tegen muggen. Het is een fysiek barrièremiddel dat voorkomt dat muggen bij je in de buurt komen zonder gebruik te maken van chemische stoffen. Klamboes zijn bovendien duurzaam en kunnen jarenlang meegaan.Nadelen:
Het gebruik van een klamboe vereist enige voorbereiding en het kan lastig zijn om deze correct op te hangen. Daarnaast biedt een klamboe geen bescherming als je buiten de beschermde zone bent, zoals tijdens een wandeling.Milieu-impact:
Omdat een klamboe geen gebruik maakt van chemische middelen, is de impact op het milieu minimaal. Het enige mogelijke nadeel is het materiaal waarvan de klamboe gemaakt is, vaak polyester, dat niet biologisch afbreekbaar is. Een klamboe van biologisch katoen zou een milieuvriendelijker alternatief zijn.4. Kaars met Citronella
Voordelen:
Kaarsen met citronella kunnen een aangename sfeer creëren terwijl ze muggen op afstand houden. Ze zijn makkelijk in gebruik en bevatten geen synthetische chemicaliën.Nadelen:
Het grootste nadeel van citronellakaarsen is dat ze alleen effectief zijn binnen een beperkte straal. Daarnaast zijn de muggenwerende eigenschappen van citronella niet zo sterk als die van chemische middelen zoals DEET of prallethrin. Ze bieden dus geen volledige bescherming.Milieu-impact:
Citronellakaarsen hebben een relatief lage impact op het milieu, vooral als ze gemaakt zijn van natuurlijke ingrediënten zoals sojawas of bijenwas. Kaarsen op basis van paraffine, een bijproduct van aardolie, zijn minder milieuvriendelijk.Conclusie: Welke methode is het beste?
Als je op zoek bent naar een milieuvriendelijke manier om jezelf te beschermen tegen muggen, is de klamboe de beste keuze. Het biedt een effectieve bescherming zonder schadelijke chemicaliën en heeft een minimale impact op het milieu. Citronellakaarsen kunnen een goede aanvullende methode zijn voor buitengebruik, vooral als je ze kiest op basis van natuurlijke materialen.
De muggenstekker en DEET-spray zijn effectief, maar dragen bij aan chemische vervuiling en kunnen schadelijk zijn voor zowel het milieu als de gezondheid. Overweeg deze opties alleen als je sterke bescherming nodig hebt en gebruik ze met mate om de impact op het milieu te beperken.
Door bewust te kiezen voor milieuvriendelijke anti-muggenmiddelen, draag je bij aan de bescherming van zowel je eigen gezondheid als die van de planeet. Via de website www.waarzitwatin.nl van de rijksoverheid kan je controleren of een werkzame stof schadelijk is voor jouzelf of het milieu.
Bronnen:
¹ Syed, Z., & Leal, W. S. (2008). Mosquitoes smell and avoid the insect repellent DEET. Proceedings of the National Academy of Sciences, 105(36), 13598-13603.
²Weeks, J. A., Guiney, P. D., & Nikiforov, A. I. (2012). Assessment of the environmental fate and ecotoxicity of N, N‐diethyl‐m‐toluamide (DEET). Integrated Environmental Assessment and Management, 8(1), 120-134.
³Richterová, Z., & Svobodova, Z. (2012). Pyrethroids influence on fish.
